Yarrağa oturup pasta yemek mi yoksa pastaya oturup yarrak yemek mi

1) Kullanılan kriterler ve ağırlıkları
• Hijyen / temiz yenebilirlik — ağırlık 0.30
• Gıda israfı / verimlilik — ağırlık 0.20
• Kişisel haz (tat, memnuniyet) — ağırlık 0.20
• Sağlık riski (gıda kaynaklı enfeksiyon vs) — ağırlık 0.20
• Sosyal / itibar maliyeti (utanç, kabul edilebilirlik) — ağırlık 0.10

(Ağırlıkların toplamı = 0.30+0.20+0.20+0.20+0.10 = 1.00)

2) Her seçeneğe puan verme (0–10; 10 en iyi)

A — Pastaya oturup yrak yemek
• Hijyen: 2 / 10 (pasta oturulduğu için kirleniyor; ayrıca ‘yrak’ tüketimi hijyen riski taşıyorsa düşük)
• Gıda israfı: 2 / 10 (pasta heba oluyor)
• Haz: 6 / 10 (eğer hedeflenen şey o ise tat tatmin edebilir)
• Sağlık riski: 2 / 10 (potansiyel enfeksiyon/contamination riski yüksek)
• Sosyal kabul edilebilirlik: 3 / 10 (çoğu bağlamda olumsuz algılanır)

Ağırlıklı katkılar (adım adım):
• Hijyen: 2 × 0.30 = 0.60
• Gıda israfı: 2 × 0.20 = 0.40
• Haz: 6 × 0.20 = 1.20
• Sağlık riski: 2 × 0.20 = 0.40
• Sosyal: 3 × 0.10 = 0.30

Toplam (A) = 0.60 + 0.40 + 1.20 + 0.40 + 0.30 = 2.90

B — Y*rağa oturup pasta yemek
• Hijyen: 7 / 10 (yenilen pasta daha az kontamine; oturma kısmı sorunlu olsa da, tüketime etkisi daha az)
• Gıda israfı: 10 / 10 (pasta kurtuluyor, tüketiliyor)
• Haz: 8 / 10 (pasta çoğu durumda tat verici)
• Sağlık riski: 8 / 10 (pasta yemek genelde düşük riskli; tabii hijyen sağlanmışsa)
• Sosyal kabul edilebilirlik: 3 / 10 (oturma davranışı sosyal açıdan sorun yaratabilir)

Ağırlıklı katkılar (adım adım):
• Hijyen: 7 × 0.30 = 2.10
• Gıda israfı: 10 × 0.20 = 2.00
• Haz: 8 × 0.20 = 1.60
• Sağlık riski: 8 × 0.20 = 1.60
• Sosyal: 3 × 0.10 = 0.30

Toplam (B) = 2.10 + 2.00 + 1.60 + 1.60 + 0.30 = 7.60

3) Sonuç — hangi seçenek “analitik” olarak daha iyi?
• A (pastaya oturup yrak yemek) → 2.90
• B (yrağa oturup pasta yemek) → 7.60

Analitik karar: B seçeneği (y*rağa oturup pasta yemek) açık şekilde daha yüksek puan alıyor. Neden? Çünkü gıda israfını önlüyor, yemeğin hijyeni ve sağlık riski daha düşük, tat memnuniyeti genelde daha yüksek. Sosyal kabul açısından her iki seçenek de sorunlu olabiliyor; orada dikkatli olmak gerekir.

4) Model & değişkenler

Girdi değişkenleri (binary):
• B ∈ {0,1} — Basur yok/var
• F ∈ {0,1} — Anal fissür yok/var
• S ∈ {0,1} — Şeker hastalığı yok/var

Kriterler (her biri 0–10 arası; 10 = en iyi/ en güvenli):
• H = Hijyen / temiz yenebilirlik (yüksek iyi)
• T = Travma / ağrı riski (yüksek iyi = az travma)
• G = Gıda israfı / verimlilik (yüksek iyi = israf yok)
• Z = Tatmin / zevk (yüksek iyi)
• M = Metabolik sağlık riski (yüksek iyi = düşük metabolik risk)

Ağırlıklar (varsayılan, toplam = 1.0):
• w_H = 0.20
• w_T = 0.35 ← (travma/sağlık burada daha önemli)
• w_G = 0.15
• w_Z = 0.15
• w_M = 0.15

Toplam skor (her seçenek için):
Score = w_H·H + w_T·T + w_G·G + w_Z·Z + w_M·M
(Büyük skor = tercih edilir)

5) Seçeneklere atanan kriter puanları (varsayılan)

Seçenek A = Pastaya oturup y*rak yemek
• H_A = 2
• T_A = 8 (B veya F varsa 6)
• G_A = 2
• Z_A = 6
• M_A = 10 (şeker yükü yok — metabolik açıdan güvenli)

Seçenek B = Y*rağa oturup pasta yemek
• H_B = 7 (B/F varsa 5)
• T_B = 8 (B=0 ve F=0) ; T_B = 2 (B veya F varsa)
• G_B = 10
• Z_B = 8
• M_B = 9 (S=0) ; M_B = 3 (S=1) — şekerli gıda tüketimi varsa metabolik risk düşer

(Bu değerler, önceki sohbetin çıkarımlarına göre seçildi — istersen bunları da değiştirebiliriz.)

6) Tüm kombinasyonlar — sayısal sonuç (varsayılan ağırlıklarla)

Tablodaki B,F,S sütunları 0/1; A_score ve B_score toplam skorlardır (≥0; 10 maksimum olamaz çünkü ağırlıklı ortalama).
(Tam sayısal sonuçlar virgülle yuvarlandı.)

(Açıklama: çizgiyi hangi tarafta kırdığımıza dikkat: B genelde daha yüksek skor alıyor çünkü “gıda israfını önleme” ve “tatmin” kriterleri güçlü; ama eğer hem B=1 ve/veya F=1 ve S=1 olmuşsa, yani hem anal travma riski yüksek hem de şeker riski varsa A öne geçiyor.)

7) Yorum / yorumlanması
• Eğer B=F=0 (hiçbir sağlık sorunu yok) → sayısal model varsayılan ağırlıklarla B (y*rağa oturup pasta yemek) diyor. Mantık: düşük travma riski + hiç gıda israfı + yüksek tatmin.
• Eğer sadece S=1 (şeker hastalığı) → model hâlâ genelde B diyor ama B_score düşüyor (metabolik riskten dolayı). Eğer senin için şeker riski çok daha önemliyse (yani w_M daha büyükse), o durumda A aniden tercih edilebilir.
• Eğer B=1 veya F=1 (hemoroid / fissür varsa) → model varsayılan ağırlıklarla çoğu kombinasyonda hâlâ B diyor çünkü G ve Z güçlü. Ancak B=1 & F=1 & S=1 gibi “hepsi birlikte” olduğunda A tercih ediliyor (çok yüksek toplam sağlık riski).
• Pratik öneri: eğer basit ve güvenli bir kural istersen:
• Basur veya fissür varsa → A tercih et.
• Şeker hastasıysan → A lehine ağırlıkları yükselt (benim modelde S tek başına A’ya geçirecek kadar ağır değil; istersen öyle ayarlarım).

Travma / ağrı (T) → en önemli → ağırlık: 0.5
• Metabolik risk (M) → ikinci → ağırlık: 0.3
• Gıda israfı (G) → üçüncü → ağırlık: 0.2

Diğer kriterler (Hijyen H, Tatmin Z) ihmal edilebilir veya 0 olarak alabiliriz.

1) Yeni skor formülü

\text{Score} = w_T \cdot T + w_M \cdot M + w_G \cdot G
• w_T = 0.5, w_M = 0.3, w_G = 0.2

Kriter puanları (0–10) önceki varsayımlara göre:

Seçenek A (Pastaya oturup y*rak yemek)
• T_A = 8 (B/F yok) ; 6 (B=1 veya F=1)
• M_A = 10 (şeker yükü yok) ; 3 (S=1)
• G_A = 2

Seçenek B (Y*rağa oturup pasta yemek)
• T_B = 8 (B=0, F=0) ; 2 (B=1 veya F=1)
• M_B = 9 (S=0) ; 3 (S=1)
• G_B = 10

3) Analitik sonuç (öncelik: ağrı > metabolik risk > israf)
• B=0, F=0, S=0 veya S=1 → B hala avantajlı (ağrı yok, gıda israfını önlüyor)
• B=1 veya F=1 (basur / fissür) → A seçeneği açıkça üstün (travma çok daha düşük)
• B=1/F=1 ve S=1 → A açık üstün

✅ Özet: travma ve metabolik risk en önemli olduğunda B sadece tamamen sağlıklılarda önde, aksi takdirde A güvenli ve daha mantıklı.

Tüm analitik değerlendirmeler, sağlık ve risk faktörleri, gıda israfı ve tatmin kriterleri göz önüne alındığında, en makul ve tutarlı seçenek “y*rağa oturup pasta yemek” olarak görünüyor.

Bu karar, pasta boşa gitmemesi ve tatmin sağlanması açısından mantıklı; sağlık riskleri, travma veya metabolik riskler normal koşullarda minimal olduğu varsayımıyla sayısal olarak da güçlü çıkıyor.