Güzel koku araçlarının en meşhurlarından birisi de misktir.

Sanskritçe “muşg”, “musk”, kelimesi Farsça vasıtasıyla Arapçaya geçmiş, Arapçadan da Türkçeye “misk” şeklinde şiire, “mis” şeklinde ise halk diline yerleşmiştir.

Halk “Mis gibi kokuyor” derken misk kokusunu işaret etmeye çalışmaktadır. Misk, ceylan göbeğinden elde edilmektedir. Fakat her ceylan göbeğinde misk bulunmamaktadır.

Tibet ve Moğol taraflarında bulunan, boynuzsuz, keçiye benzeyen, çenesinin iki yanında aşağıya dişleri olan erkek ceylanın göbeğinde misk yer almaktadır. Erkek ceylan, karşı cinsini cezbetmek (bugün parfüm kullanmanın kısmî amacı da budur), hâkimiyet bölgesini belirlemek için bu salgıyı dökmekte bu da çok keskin kokular yaymaktadır.

Çin taraflarındaki ovaların sümbüllerini, güllerini otlayan ceylanın göbeğinde nafe (küçük kese) oluşmaktadır. Bu nafe, ceylanın kanının orada birikmesiyle meydana gelmektedir. Nafeler yılda bir defa oluşmakta ve zamanla düşmekteydi. Eskiden avcılar yerlere kazıklar diker, göbeği kaşınan hayvanın bu kazıklara sürtünerek nafe’sini o kazıklara bırakmasına sebep olur, sonra onları toplayarak aktarlara (o dönemin eczacılarına) satarlardı. Ele geçirilmesi çok zor olan misk, tatlı bir rayiha yayar, insanları adeta mest ederdi.

​

Prof.Dr.Suat Ungan