Takdir edeceğiniz üzere kara delikler evrendeki en sıradışı ve merak uyandıran oluşumlardan biridir. Evrendeki diğer fevkalâde enteresan ve komplike varlıklardan biri olan amcık ile olan benzerliği ise işleri daha da ilginç kılıyor.
Kara deliklerin en temel özelliği hepinizin bildiği üzere olay ufku sınırlarına giren her şeyi içine çekmesidir. Ondan kurtuluş yoktur. Ne tesadüf ki amcık da öyle(hele de pembe, dar ve suluysa)! Bu ilk akla gelen ve bilinen bir şeydir ancak bu yazıda çok daha fazlası var! Şimdi kara deliklerin birtakım spesifik özellikleri, yapısı ve kökenini derinlemesine inceleyecek, amcık ile arasındaki ilişkiyi aydınlatmaya çalışacağız
Devam edecek olursak, kara deliğin olay ufkuna giren bir nesne iki sıradışı olaya maruz kalacaktır. Spagettileşme ve zaman durması.
Kara deliğin içine girmiş bir şeyin en üst ucuna ve en alt ucuna etki eden kütle çekim kuvveti arasında o kadar büyük bir fark vardır ki o şeyin spagetti gibi uzamak dışında bir şansı kalmaz. Aynı şey amcıklarda da görülür. Hiçbir yarrak, bir amcığın çekim gücüyle karşı karşıya kaldığında uzamadan duramaz. Bu, zannımca, kesinlikle kayda değer bir benzerliktir.
Kara delikler, sonsuz yoğunluk ve dolayısı ile sonsuz uzay bükülmesi anlamına gelir. Sonsuz uzay bükülmesi sayesinde kara delikten hiçbir şey kaçamaz. Işık bile. Işık hızı saniyede 299.792.458 kilometredir ve bütün gözlemcilere göre bu hız sabittir. Yani bir yerde ışığın hareketsiz olması bize orada zamanın da hareketsiz olduğunu gösterir. Kısacası karadeliğin içinde zaman durur. Bembeyaz, tıraşlı (kıllar sarı veya kızıl ise kalabilir ancak bakımlı olmalı), çilek kokulu, simetrik, içi daracık ve sıkı, dışı ise tombul ve jöle kıvamında olan bir amcığın içinde olduğunuzu düşünün. Sizce zaman aynı şekilde akmaya devam mı eder?
Bütün bunların tesadüf olduğunu düşünüyorsanız bir de kara deliklerin yapısı ve kökenine bakalım.
Olay ufku, etrafından geçen ışınları bile yuttuğu için normalde olduğunun 2.6 katı büyüklükte görülür. Amcık deliği de dışardan açılıp bakıldığında geniş gibidir ancak sıcacık amcığın içine girdiğiniz zaman o daracık duvarlar… orgasm olurkenki kasılmalar… Neyse… Kısacası içi daha dar olabilmektedir ki bu da enteresan bir benzerliktir.
Kara deliğin olay ufkunun dışındaki accretion disk dediğimiz yapıyı inceleyecek olursanız, bu şeyin amcık yanaklarına kısmen benzediğini göreceksiniz. Parlak ve kırmızıdır. Accretion diskinde aynı zamanda muazzam bir ısı oluşur. Aynı pespembe amcık yanağ- neyse.
Kara deliklerin kökenine gelirsek bu oluşumlar aşırı yüksek kütleli cisimlerin çok küçük alanlara sıkışmasıyla meydana gelir. Yıldızların kendi içine çökmesi gibi. Amcık da hemen hemen aynı biçimde oluşur. Gebeliğin 8. haftasında yarrak, y kromozomundan mahrum kalırsa gelişimini tamamlayamaz ve nispeten kendi içine çökerek amcığı oluşturur. Yarrağın hayli yüksek kütleli bir şey olduğunu da düşünürsek (şahsen benimki öyle) benzerlikler yine göze çarpar nitelikte.
Tekillik. Karadeliğin merkezi. Orada ne zaman var ne uzay ne de fizik kanunları. Alanı toplu iğne ucu kadar bile değil, sonsuz küçüklükte. Kara deliğin içine girerseniz oraya doğru çekilirsiniz, ancak asla oraya varamaz, dokunamazsınız çünkü aynı zamanda uzay sonsuz derecede büküldüğü için tekillik de size sonsuz uzaklıktadır. Bu size bir şeyi hatırlattı mı? Hiç 50 santim yarrağı olan bir zencinin minnacık bir kızı siktiğini görmediniz mi? O yarrak nereye gidiyor? Mantıken hatun bireyin soluk borusuna girip ters sakso çektirmesi gerekir. Ancak yarrak resmen sonsuz bir boşlukta kayboluyor!
Son olarak BEYAZ DELİK gerçeğini hatırlatmak istiyorum. Kara deliklerin içine giren şeylerin beyaz delik isimli bir yapıdan dışarı çıkacağını tahmin ediyoruz. Peki ama o delik neden beyaz? Aklı başında birisinin tüm bu benzerliklere kayıtsız kalamaması lazım.
Sayın dostlarım, bu noktaya kadar bunu okuduysanız artık sizin de aydınlanmanız ve sorular sorma vaktiniz gelmiştir; Kara delik mi amcık, yoksa amcık mı kara delik? Dönen bir amcıktan solucan deliği elde edebilir miyiz? Zaman yolculuğu başından beri amcığın derinliklerinde mi saklı? Amcığı tersine çevirdiğimiz zaman bir çeşit big bang elde eder miyiz? Entropisi sürekli artıyor ise amcık ne tür bir ışıma yapmakta? Amcık ömrünün sonunda buharlaşabilir mi? Cevap beklenen çok soru var ancak daha da mühim olan en başta bu soruları sorabilmektir. Bunları tartışıyor, düşünüyor olmak bile 21. yüzyıl bilimini derinden etkileyecektir.